Τα σοβαρά εργασιακά ζητήματα τα οποία απασχολούν τους αρχαιοφύλακες, αναδείχτηκαν στην επίσκεψη που πραγματοποίησε κλιμάκιο του ΚΚΕ στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού.
Ζωτικής σημασίας ζήτημα για τη σωστή και εύρυθμη λειτουργία του αρχαιολογικού χώρου της Κνωσού, αλλά και συνολικά των αρχαιολογικών χώρων όλης της χώρας, είναι η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού φύλαξης. Συγκεκριμένα στην Κνωσό οι μόνιμοι ημερήσιοι φύλακες είναι 26 και οι νυχτοφύλακες είναι μόλις 4, ενώ το προσωπικό ΙΔΟΧ που προσλήφθηκε μαζί με μία εργαζόμενη στην καθαριότητα δεν ξεπέρασε τα 13 άτομα.
Η ανάγκη αυτή για πρόσληψη μόνιμου προσωπικού δεν αφορά μόνο σε εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία όπως η Κνωσός, αλλά και σε μια σειρά άλλους αρχαιολογικούς χώρους που είτε παραμένουν κλειστοί για το κοινό (πχ Καραβάν Σεράι, λίγα μέτρα νότια του ανακτόρου της Κνωσού) ή υπολειτουργούν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες, λόγω έλλειψης προσωπικού φύλαξης και άλλου αναγκαίου προσωπικού.
Μάλιστα, σύμφωνα με καταγγελίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων των αρχαιοφυλάκων, όπως και άλλων συνδικαλιστικών φορέων, το 2024 υπήρχαν 900 κενές οργανικές θέσεις φύλαξης σε όλη τη χώρα, αριθμός που έχει αυξηθεί λόγω της συνταξιοδότησης πολλών εργαζομένων μέσα στο 2025. Ωστόσο, παρά τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες, οι διακηρύξεις του Υπουργείου, εδώ και σχεδόν δυο χρόνια, ότι θα προκηρυχτούν 505 θέσεις εργασίας, περιορίστηκαν σε μόλις 450 θέσεις εργασίας οι οποίες ανακοινώθηκαν στις 13-6-2025. Μάλιστα και σε αυτή την προκήρυξη εντελώς αδικαιολόγητα και λειτουργώντας ως «κόφτης» μπήκε ως προαπαιτούμενο προσόν η άριστη γνώση αγγλικών (proficiency), ενώ μέχρι τώρα όλοι οι εποχικοί αρχαιοφύλακες προσλαμβάνονται με καλή γνώση αγγλικών (επιπέδου lower). Επίσης για μια ακόμη φορά, δεν μοριοδοτούνται τα ΑμΕΑ.
Πρόκειται για «μπαλώματα» που δεν δίνουν λύση στο οξυμένο πρόβλημα της υποστελέχωσης που είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση της ΝΔ και ακολούθησαν διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις. Αξιοποιώντας όλο το αντεργατικό νομοθετικό οπλοστάσιο που αφήνει παρακαταθήκη η μια στην άλλη και με πρόφαση ότι οι αρχαιοφύλακες χρειάζονται κυρίως κατά την τουριστική περίοδο, καλύπτουν τις ανάγκες με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ΣΙΔΟΧ). Φέτος προσλήφθηκαν πανελλαδικά 1240 ημερήσιοι και 140 νυχτοφύλακες ως εποχικοί. Σε αυτούς πρέπει να προστεθούν και οι εποχικοί αρχαιοφύλακες που προσλήφθηκαν στα 5 ΝΠΔΔ. Με αυτόν τον τρόπο κρατούν χιλιάδες έμπειρους, ειδικευμένους πτυχιούχους και πιστοποιημένους αρχαιοφύλακες σε καθεστώς εργασιακής ομηρίας. Επιπλέον, πέρα από τη διαιώνιση των ελαστικών σχέσεων εργασίας, οι ελλείψεις οδηγούν σε εντατικοποίηση της εργασίας, για να καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες για την προστασία και τη στοιχειώδη λειτουργία μουσείων και αρχαιολογικών χώρων.
Βέβαια, η κατάσταση αυτή με την υποστελέχωση δεν είναι τυχαία, αλλά σχετίζεται άμεσα με την προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών. Όπως οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν, η κυβέρνηση προσπαθεί να επιβάλει, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, την ανάθεση σε εργολάβους (εταιρείες security) της φύλαξης των μνημείων, με τον ίδιο τρόπο που πρόσφατα ανέθεσε την έκδοση εισιτηρίων σε ιδιωτική εταιρεία για έξι μνημεία πανελλαδικά, ανάμεσα σε αυτά και η Κνωσός.
Επιπλέον, πέρα από την εργασιακή ομηρία του προσωπικού ΙΔΟΧ, υπάρχει και το διαχρονικό πρόβλημα της απαράδεκτης και αδικαιολόγητης καθυστέρησης πληρωμής των ΙΔΟΧ αρχαιοφυλάκων πανελλαδικά. Οι εργαζόμενοι αυτοί που προσλαμβάνονται συνήθως 1η Απρίλη, ώστε να καλύψουν τα σοβαρά κενά φύλαξης, καθυστερούν να πληρωθούν ακόμη και 3 μήνες! Μάλιστα, το Υπουργείο, εφαρμόζοντας τις πιο αντεργατικές πρακτικές, συνηθίζει να μην καταβάλλει -έστω και καθυστερημένα- τους μισθούς που οφείλει, αλλά μονάχα έναν μισθό ως έναντι, όπως έκανε στις 13-6-2025 καταλάβοντας μόνο το μισθό Απριλίου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αρκετές φορές οι εργαζόμενοι αυτοί να αποπληρώνονται τους μισθούς τους όταν πια έχουν απολυθεί, μετά το πέρας της σύμβασής τους.
Μαζί με τα παραπάνω, υπάρχουν και ζητήματα που αφορούν τις συνθήκες εργασίας των αρχαιοφυλάκων στην Κνωσό. Συγκεκριμένα, οι αρχαιοφύλακες της Κνωσού ζητούν εδώ και καιρό να τοποθετηθούν ξύλινοι οικίσκοι ώστε να χρησιμοποιούνται από το προσωπικό φύλαξης. Η λειτουργία των οικίσκων είναι απαραίτητη, ώστε να φυλάσσεται επαρκώς ο χώρος, αλλά και για την προφύλαξη των εργαζόμενων, καθώς είναι εκτεθειμένοι σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, με θερμοκρασίες πολύ υψηλές το καλοκαίρι, αλλά και έντονο κρύο τον χειμώνα. Εντελώς άμεση και απαραίτητη κρίνεται από τους εργαζόμενους η τοποθέτηση τουλάχιστον ενός τέτοιου οικίσκου σε συγκεκριμένο χώρο.
ΕΡΩΤΑΤΑΙ η κ. Υπουργός τι μέτρα θα πάρει η κυβέρνηση, για
- Να στελεχωθεί ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού με αρχαιοφύλακες, με μόνιμη και σταθερή εργασιακή σχέση, προκειμένου να σταματήσει η εργασιακή ομηρία των εργαζομένων.
- Να προκηρυχθούν άμεσα όλες οι θέσεις αρχαιοφυλάκων, ώστε καλυφτούν με μόνιμο προσωπικό όλα τα κενά και οι οργανικές θέσεις στο Υπουργείο Πολιτισμού.
- Να καταβάλλεται ο μισθός και όλες οι αποδοχές των ΙΔΟΧ αρχαιοφυλάκων κάθε μήνα, χωρίς καθυστέρηση.
- Να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού, με την τοποθέτηση ξύλινων οικίσκων, σύμφωνα με τα αιτήματα των εργαζόμενων.
- Να αρθεί ο αποκλεισμός από τις μόνιμες θέσεις στην ειδική κατηγορία πρόσληψης ΑμεΑ της ειδικότητάς τους (Φυλάκων), όπως και για τις υπόλοιπες ειδικότητες.
Οι Βουλευτές
Συντυχάκης Μανώλης
Διγενή Σεμίνα
Δελής Γιάννης
Κομνηνάκα Μαρία
