Με την υπ’ αρ. οικ.2/7612/ΔΕΠ/21-03-2025 Κοινή Απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Εσωτερικών, Υγείας και Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης, η κυβέρνηση συνεχίζει τον αποκλεισμό του κλάδου των κοινωνικών λειτουργών από τους εργαζόμενους των ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ του Υπουργείου Υγείας και Εσωτερικών, που δικαιούνται το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας. Πρόκειται για μια άδικη διάκριση σε βάρος των κοινωνικών λειτουργών, που εργάζονται μαζί με άλλους εργαζόμενους κι εργαζόμενες άλλων ειδικοτήτων των συγκεκριμένων δομών σε επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες.
Οι κοινωνικοί λειτουργοί των δήμων, μόνιμοι και συμβασιούχοι, εργάζονται στις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων, στα Κέντρα Κοινότητας και τα Παραρτήματα τους, στις Δομές Βασικών Αγαθών, στα ΚΑΠΗ και τα ΚΗΦΗ, στα «Βοήθεια στο Σπίτι», στις Δομές Αστέγων, στα συμβουλευτικά κέντρα και τους ξενώνες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, στα ΚΔΑΠ-ΜΕΑ, κ.α. Οι συγκεκριμένες υπηρεσίες είναι δραματικά υποστελεχωμένες κι οι ελάχιστοι Κοινωνικοί Λειτουργοί που υπηρετούν σε αυτές εργάζονται σε συνθήκες ακραίας εντατικοποίησης, πολλές φορές χωρίς στοιχειώδη εξοπλισμό, μέσα και υποδομές. Σύμφωνα με Επιστολή του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος ΝΠΔΔ, η υποστελέχωση αποτυπώνεται στην αναλογία ένας/μία Κοινωνικός/ή Λειτουργός ανά 60.000 κατοίκους. Η τραγική υποστελέχωση υποχρεώνει τους κοινωνικούς λειτουργούς σε αλλότρια, παράλληλα καθήκοντα σε πολλές δομές, σε συνθήκες ραγδαίας αύξησης των κοινωνικών προβλημάτων (πχ αστεγία, εξαρτήσεις). Οι κοινωνικοί λειτουργοί των Δήμων έρχονται συχνά σε πρώτη επαφή με ανθρώπους που ζουν σε επισφαλείς κατοικίες, σε προσωρινά ή πρόχειρα ή και ακατάλληλα καταλύματα ή και άστεγους, με κακές συνθήκες υγιεινής, εκτεθειμένους σε λοιμώδη νοσήματα, πολλές φορές πριν ακόμα λάβουν βοήθεια από το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Καλούνται, επίσης, να στηρίξουν ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας, ΑμΕΑ, χρόνια πάσχοντες κα, όπως και τις οικογένειές τους. Την ίδια στιγμή που οι εισαγγελικές εντολές για απομάκρυνση παιδιών από επικίνδυνα οικογενειακά περιβάλλοντα αυξάνονται, το αποδεκατισμένο προσωπικό στις κοινωνικές υπηρεσίες καλείται να ανταποκριθεί- ανάμεσα στα άλλα- στον έλεγχο των καταγγελιών για παραμέληση, κακοποίηση, για επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης παιδιών.
Αντίστοιχα, οι κοινωνικοί λειτουργοί που εργάζονται στα τμήματα κοινωνικής εργασίας των Νοσοκομείων, στα Κέντρα Υγείας, στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, στα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και άλλες δομές του Υπουργείου Υγείας αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του επιστημονικού προσωπικού των συγκεκριμένων δομών και αντιμετωπίζουν τις ίδιες συνθήκες επικινδυνότητας με τις άλλες ειδικότητες που έχουν ήδη συμπεριληφθεί στο Επίδομα Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας. Ειδικότερα, οι κοινωνικοί λειτουργοί στα νοσοκομεία καλούνται να συμβάλουν ώστε να αντιμετωπιστούν επαρκώς τα προσωπικά και κοινωνικά προβλήματα ασθενών που πάσχουν από πολύπλοκα και σύνθετα προβλήματα υγείας και να εξασφαλίσουν τη μετανοσοκομειακή τους φροντίδα. Συνεργάζονται ακόμα με κοινωνικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, που αντιμετωπίζουν σημαντικές υγειονομικές προκλήσεις και συνήθως παρουσιάζουν σύνθετες υγειονομικές ανάγκες (άστεγοι και άτομα που ζουν σε επισφαλείς συνθήκες στέγασης, μοναχικοί ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία, με προβλήματα ψυχικής υγείας, χρόνια πάσχοντες, πρόσφυγες- μετανάστες κα). Έρχονται άμεσα σε επαφή με τους ανωτέρω ασθενείς είτε στο χώρο νοσηλείας, είτε της εφημερίας, καθώς και με το συγγενικό περιβάλλον των ασθενών, που σε αρκετές περιπτώσεις ζει σε ανθυγιεινές συνθήκες.
Παράλληλα, σε «Πανελλαδική Έρευνα για τις συνθήκες εργασίας και ευημερίας των Κοινωνικών Λειτουργών στην Ελλάδα» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής τεκμηριώνεται ότι η Κοινωνική Εργασία είναι ένα απαιτητικό και ιδιαίτερα στρεσογόνο επάγγελμα που είναι δυνατόν να επηρεάζει την ψυχική τους υγείας. Για παράδειγμα το 2024, το 44,2% των κοινωνικών λειτουργών αντιμετώπισαν υψηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης. Ωστόσο, η επιδείνωση της ψυχικής υγείας των εργαζομένων εξαιτίας των συνθηκών εργασίας δεν καταγράφεται ως επαγγελματική νόσος, ενώ δεν λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα πρόληψης και ολόπλευρης στήριξης.
Οι παραπάνω επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες στην εργασία των κοινωνικών λειτουργών αναδεικνύουν την ανάγκη να σταματήσει ο αποκλεισμός των κοινωνικών λειτουργών από το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας με ευθύνη της κυβέρνησης και των αρμόδιων Υπουργείων, χωρίς να μετατίθεται προσχηματικά η ευθύνη στην Επιτροπή Μεταρρύθμισης Επιδόματος Επικίνδυνης και Ανθυγιεινής Εργασίας. Κυρίως είναι ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι οικονομικοί, κοινωνικοί παράγοντες που οδηγούν τους κοινωνικούς λειτουργούς να εργάζονται σε επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες στο έδαφος των τραγικών ελλείψεων σε δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και κοινωνικής φροντίδας για τους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Αυτό απαιτεί γενναία κρατική χρηματοδότηση για τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού όλων των ειδικοτήτων- όπως και κοινωνικών λειτουργών- στις δομές των Υπουργείων Υγείας και Εσωτερικών, για τη δημιουργία και λειτουργία εξειδικευμένων δημόσιων υπηρεσιών κοινωνικής προστασίας, αποκατάστασης, μακροχρόνιας φροντίδας υγείας και ηλικιωμένων. Όμως, τόσο η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, λογαριάζουν με τη λογική του “κόστους- οφέλους” αυτές τις αναγκαίες κρατικές δαπάνες, παραδίδοντας αυτούς τους ευαίσθητους τομείς σε ΜΚΟ και κάθε είδους ιδιώτες.
ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ. Υπουργοί, τι μέτρα προτίθενται να πάρουν ώστε :
Να στελεχωθούν οι υπηρεσίες με τον αναγκαίο αριθμό Κοινωνικών Λειτουργών με μόνιμη και σταθερή εργασία, εξασφαλίζοντας τον εξοπλισμό τους με τα απαραίτητα μέσα και για την ένταξή τους στο επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας.
Οι Βουλευτές
Δάγκα Βιβή
Δελής Γιάννης
Έξαρχος Νίκος
Καραθανασόπουλος Νίκος
Κατσώτης Χρήστος
Κομνηνάκα Μαρία
Λαμπρούλης Γιώργος
Μαρίνος Γιώργος
Παπαναστάσης Νίκος
Συντυχάκης Μανώλης