Το ΚΚΕ, με πρόσφατη Ερώτηση (6312/16.6.2025) στη Βουλή ανέδειξε την υποβάθμιση της λειτουργίας και την εγκατάλειψη του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού (ΜΒΠ) και του Λευκού Πύργου Θεσσαλονίκης. Αναδείχθηκε η σοβαρή εικόνα εγκατάλειψης των δύο εμβληματικών μνημείων, ως αποτέλεσμα της διαχρονικής πολιτικής υποχρηματοδότησης, της έλλειψης προσωπικού και της εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των μουσείων ως ΝΠΔΔ.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ήρθε και η επίσημη επιβεβαίωση της κατάστασης: Στις 11.7.2025, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού ανακοίνωσε, μέσω της ιστοσελίδας του, ότι θα παραμείνει κλειστό για 15 ημέρες λόγω «εκτάκτων αναγκών στην αναδιάταξη εσωτερικών λειτουργιών του Μουσείου», ενώ ταυτόχρονα, διευκρινίζεται πως «οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν κανονικά.»
Η απόφαση αυτή είναι πρωτοφανής. Για πρώτη φορά, ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της χώρας παύει να λειτουργεί για το κοινό όχι λόγω συντήρησης, ανακαίνισης ή φυσικής καταστροφής, αλλά λόγω της πλήρους αδυναμίας στελέχωσης και εσωτερικής αποδιοργάνωσης. Ενώ τίποτα δεν εγγυάται ότι θα επανέλθει σε κανονική λειτουργία μετά από αυτό το διάστημα των «15 ημερών», αφού η στελέχωση δεν έχει αποκατασταθεί.
Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι έχουν ανακληθεί οι άδειες του ήδη εξαντλημένου μόνιμου προσωπικού, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κρατήσουν στοιχειωδώς τον Λευκό Πύργο ανοιχτό ως τις 8 το βράδυ, εν μέσω καλοκαιριού – κάτι που έπρεπε να συμβαίνει ήδη από 1η Απρίλη με διπλές βάρδιες, όπως προβλέπεται για τα μνημεία σε τουριστική περίοδο.
Η όποια πρόσληψη εποχικού προσωπικού –αν και όταν προκύψει– δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα. Θα αφορά μόλις 3 μήνες, και μετά πάλι τα ίδια: μονή βάρδια, κλειστές αίθουσες, απουσία καθαριότητας, κατάρρευση των υποδομών. Το υπάρχον μόνιμο προσωπικό δεν επαρκεί ούτε για τη στοιχειώδη λειτουργία.
Το γεγονός αυτό δεν είναι τυχαίο ούτε μεμονωμένο. Αποτυπώνει την απαξίωση και την εμπορευματοποίηση του πολιτισμού, που εντάθηκε με τη μετατροπή, από την κυβέρνηση στα χνάρια των προκατόχων της, των Μουσείων σε ΝΠΔΔ ενάντια στον επιστημονικό και παιδευτικό ρόλο τους, υποτάσσοντας την πολιτιστική κληρονομιά στα άμεσα οικονομικά συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, τις ανάγκες των κρουαζιερόπλοιων, των tour operators,κτλ.
Με βάση τα παραπάνω ΕΡΩΤΑΤΑΙ η κ. Υπουργός, σε ποιες επείγουσες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση, για:
- Την άμεση πρόσληψη όλου του αναγκαίου μόνιμου προσωπικού αρχαιοφυλάκων και άλλων απαραίτητων ειδικοτήτων (συμπεριλαμβανομένου και της καθαριότητας), προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης και του μνημείου του Λευκού Πύργου.
- Την άμεση αποκατάσταση των φθορών και την υλοποίηση έργων συντήρησης στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης.
Ο Βουλευτής
Δελής Γιάννης