Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) βρισκόταν σταθερά στην αιχμή της έρευνας και της τεχνολογίας. Συγκέντρωνε κυριολεκτικά τον ανθό της Πληροφορικής και της Πληροφόρησης και έβγαζε επιστήμονες με ήθος και ακεραιότητα, καθώς ανέπτυσσε χρήσιμες για την κοινωνία, υποδομές πληροφόρησης και προηγμένες λύσεις λογισμικού, κάτι πραγματικά πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα.
Σήμερα, ο ιστορικός πρώτος πυλώνας του ΕΚΤ, το Ψηφιακό Περιεχόμενο, διαθέτει έναν τεράστιο πλούτο δεδομένων, που αποτελείται, μεταξύ άλλων, από 53.000 διδακτορικές διατριβές σε μηχαναγνώσιμα αρχεία και 970.000 τεκμήρια με σημασιολογικό εμπλουτισμό. Κι όμως είναι υπό διάλυση, αφού η υποστελέχωση είναι τεράστια. Μάλιστα από δηλώσεις του Υπουργού και στελεχών της κυβέρνησης προκύπτει ότι τα δεδομένα αυτά έχουν παραχωρηθεί σε ιδιωτική εταιρία για την εκπαίδευση του μεγάλου γλωσσικού μοντέλου στα ελληνικά χωρίς να έχουν γνωστοποιηθεί συγκεκριμένα στοιχεία για την τύχη και το πλαίσιο αξιοποίησης αυτών των δεδομένων.
Η υποστελέχωση εντείνεται με τις αποχωρήσεις έμπειρου και εξειδικευμένου προσωπικού εξαιτίας της υποχρηματοδότησης, του αυταρχισμού της διοίκησης αλλά και των διαρκών αλλαγών στον προσανατολισμό και το ρόλο του Κέντρου. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το Τμήμα Περιεχομένου έχει μόνο έναν (1) Ειδικό Λειτουργικό Επιστήμονα (ΕΛΕ). Από το Τμήμα χάθηκαν μέσα σε λίγους μήνες επτά (7) Επιστήμονες Πληροφορικής, Επιστήμονες Πληροφόρησης, Επιμελητές Περιεχομένου. Όπως αναφέρουν σε σχετικές ανακοινώσεις το σωματείο εργαζόμενων του ΕΚΤ και η ομοσπονδία ΠΟΣΕΕΙΙΔ, η διοίκηση του ΕΚΤ δεν έχει πάρει κανένα μέτρο για την ανάσχεση της φυγής του ανθρώπινου δυναμικού. Δεν έχει δημιουργηθεί καμιά νέα θέση εργασίας για εξειδικευμένους επιστήμονες και ερευνητές στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ). Ο Οργανισμός και το Οργανόγραμμα δεν δημοσιοποιούνται, ούτε τίθενται σε διαβούλευση με τους εργαζόμενους, παρά τις σχετικές δεσμεύσεις, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι η απαξίωση είναι συνειδητή επιλογή της κυβέρνησης κι όχι παράπλευρη απώλεια λόγω έλλειψης πόρων, όπως αφήνεται να εννοηθεί. Εξάλλου με απόφαση του Υπουργείου, το ΕΚΤ τελικά δεν χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ για την ανάπτυξη των υποδομών Περιεχομένου, δηλαδή του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών, του e-Publishing, του Search Culture, ενώ το Υπουργείο είχε αφήσει να εννοηθεί το αντίθετο πριν έναν χρόνο.
Η διαχείριση των δεδομένων των πολιτών και των δημόσιων φορέων είναι κρίσιμη υπόθεση για το κοινωνικό σύνολο και όχι πεδίο κερδοφορίας για λίγους. Η κυβέρνηση οφείλει να διασφαλίζει τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη θωράκιση του δημόσιου συμφέροντος και από τη χρήση δεδομένων, ειδικά όταν πρόκειται για τεχνολογίες με τεράστια δυναμική όπως η ΤΝ. Επιπλέον, το Σχέδιο για τη Μετάβαση της Ελλάδας στην εποχή της ΤΝ που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, σε συνδυασμό με το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. για τη χρήση δεδομένων, ενισχύει την ανησυχία και τους προβληματισμούς μας για τη χρήση δεδομένων και επιστημονικής γνώσης που έχει συγκεντρωθεί σε μεγάλες βάσεις δεδομένων, όπως αυτές του ΕΚΤ.
ΕΡΩΤΑΤΑΙ ο κ. Υπουργός, τι μέτρα προτίθεται να πάρει ώστε:
• Να γνωστοποιηθεί στους εργαζόμενους και στον ελληνικό λαό σε ποιον φορέα ή επιχείρηση έχουν παραχωρηθεί τα διδακτορικά και τα άλλα δεδομένα που διατηρεί το ΕΚΤ και να δοθούν στη δημοσιότητα όλοι οι όροι της σχετικής σύμβασης
• Να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη κρατική χρηματοδότηση του ΕΚΤ και η στελέχωση του με μόνιμες θέσεις εργασίας που να αποτυπώνονται σε Οργανισμό και Οργανόγραμμα, προβλέποντας τις διαδικασίες λειτουργίας του κέντρου, όπως αρμόζει σε φορέα της έρευνας.
Η Βουλευτής
Κτενά Αφροδίτη
